Câu hỏi hồi sinh cuộc hôn nhân sắp tan vỡ

Câu chuyện sau đây là câu chuyện có thật do chính Richard Evans, tiểu thuyết gia số 1 do tờ New York Times và USA Today bình chọn với 25 tác phẩm được xếp loại bán chạy. Câu chuyện về chính cuộc hôn nhân đang trên bờ vực thẳm của chính ông. Ý tưởng ly dị đã được thốt ra từ miệng ông và vợ ông, Keri. Vậy làm thế nào, ông hồi sinh cuộc hôn nhân tưởng đã đổ vỡ này trở nên bền vững hơn 30 năm qua? Mời các bạn vào câu chuyện của ông.

Con gái đầu của tôi, Jenna, gần đây nói với tôi, “Nỗi sợ lớn nhất của con khi là đứa trẻ là ba và mẹ sẽ ly dị. Lúc đó, con 12 tuổi, con nghĩ ba sẽ làm hết sức để mọi thứ trở nên tốt đẹp hơn, nếu ba muốn.” Rồi con gái tôi cười, nói tiếp. “Con mừng là cha mẹ đã tìm ra cách để dàn xếp mọi sự tốt đẹp.”

Vì đã nhiều năm qua, Keri, vợ tôi và tôi đã có nhiều tranh cãi. Nhìn lại, tôi không chắc chắn điều gì đã thu hút chúng tôi đến với nhau nhưng rõ ràng tính cách chúng tôi không hợp nhau.

Và cuộc hôn nhân càng kéo dài, thì sự khác biệt dường như càng trở nên rõ rệt. Sự gặp gỡ “thiên duyên tiền định” không làm cho cuộc hôn nhân trở nên dễ chịu hơn. Thực tế, nó làm cho vấn đề nên trầm trọng hơn. Sự căng thẳng giữa hai chúng tôi trở nên tệ đến mức tôi tìm thấy niềm vui trong những chuyến đi giới thiệu sách hơn là ở nhà. Chúng tôi thường xuyên căng thẳng đến nỗi giải pháp sống chung trở nên ảo tưởng. Chúng tôi đang ở bên bờ vực ly dị và hơn một lần chúng tôi đề cập vấn đề ly dị.

Một lần, trong dịp giới thiệu sách, chúng tôi cãi nhau qua điện thoại và Keri cúp máy, khiến tôi cảm thấy cô đơn cùng cực. Dường như tôi đã ở đỉnh điểm sự chịu đựng.

Rồi tôi quay về với Thượng đế. Hay nói khác đi, tôi tìm về với Thượng đế. Tôi không biết bạn có cho đó là cầu nguyện hay không – có lẽ gào lên với Thượng đế không phải là cầu nguyện, mà cũng có thể là phải –  nhưng dù là gì, thì càng ngày tôi càng thích thú cầu nguyện. Một lần khi tôi đang đứng dưới cơn mưa, tôi gào lên cùng Thượng đế rằng hôn nhân là sai lầm và tôi không thể chịu đựng được nữa. Nhưng tôi cũng không chịu đựng ý nghĩ ly dị vì nỗi đau sẽ vô cùng lớn.

Tôi hoang mang tột độ. Tôi không thể hiểu nổi tại sao cuộc nhân của tôi với Keri trở nên khốn khổ như thế. Tận sâu thẳm tâm hồn, tôi biết Keri là người tôt. Và tôi cũng thế. Vậy tại sao chúng tôi không thể hoà hợp với nhau? Tại sao tôi lại cưới người quá khác biệt về tính cách với mình? Tại sao cô ấy không đổi thay?

Khàn tiếng vì kêu gào và tuyệt vọng, tôi ngồi bệt dưới trời mưa và bắt đầu khóc. Thì bất ngờ, tận sâu thẳm nỗi tuyệt vọng, một nguồn linh hứng mạnh mẽ cất tiếng nói với tôi. “Con không thể thay đổi cô ấy đâu, Rick. Con chỉ có thể thay đổi chính mình.” Lúc đó, tôi bắt đầu cầu nguyện. “Lạy Chúa, nếu con không thể thay đổi vợ con, xin giúp thay đổi chính con.”

Tôi cầu nguyện mỗi đêm. Tôi cầu nguyện trên máy bay, tôi cầu nguyện khi về nhà với người vợ không còn cảm xúc dành cho mình. Tôi cầu nguyện thường xuyên, bất cứ đâu. Một đêm nọ, khi nằm trên giường, chỉ cách nhau một vài centimet mà cảm tưởng như xa hàng dặm, nguồn linh hứng xuất hiện trong đầu. Tôi biết tôi phải làm gì rồi.

Hôm nay anh có thể làm gì để em cảm thấy vui hơn?

Sáng hôm sau, khi thức dậy, tôi quay sang hỏi Keri, “Hôm nay, anh có thể làm gì để em cảm thấy vui hơn?”

Keri nhìn tôi giận dữ: “Gì?”

“Hôm nay, anh có thể làm gì để em cảm thấy vui hơn?” Tôi lặp lại câu hỏi.

“Anh không thể đâu,” cô ấy đáp. “Mà tại sao anh lại hỏi thế?”

“Vì ý anh là,” tôi đáp. “Anh chỉ muốn biết hôm nay anh có thể làm gì để em cảm thấy vui thôi.”

Cô ấy nhìn tôi với ánh mắt bất cần.

“Anh muốn làm gì ư? Lau nhà bếp đi.”

Có lẽ cô ấy chờ đợi tôi nổi điên. Nhưng thay vào đó, tôi chỉ gật đầu. “Được rồi, em.”

Tôi bật dậy và lau sạch sẽ nhà bếp.

Hôm kế tiếp, tôi hỏi cùng một câu hỏi tương tự. “Hôm nay anh có thể làm gì để em cảm thấy vui hơn?”

Không thèm mở mắt, cô ấy đáp. “Lau nhà để xe đi.”

Tôi hít một hơn thật sâu. Hôm nay tôi rất bận và tôi biết cô ấy cố tình đòi hỏi một việc khiến tôi có thể nổi giận với cô ấy. Nhưng cố nén, tôi đáp. “Được rồi, em.” Tôi bật dậy và mất hai tiếng để dọn sạch nhà để xe. Keri không hiểu chuyện gì đang diễn ra. Sáng hôm sau nữa, tôi lại hỏi.

“Hôm nay anh có thể làm gì để em cảm thấy vui hơn?”

“Chả cần!” cô ấy đáp. “Anh không thể làm gì cho tôi vui. Làm ơn ngừng nói câu vớ vẩn đó.”

“Anh xin lỗi,” tôi đáp. “Nhưng anh không thể ngừng được.” Anh tự hứa với chính mình, mỗi ngày anh sẽ hỏi em, “Hôm nay anh có thể làm gì để em cảm thấy vui hơn?”

“Tại sao anh làm điều này?”

“Vì anh quam tâm tới em,” tôi đáp. “và cả cuộc hôn nhân của chúng ta.”

Cứ thế, mỗi sáng đều hỏi một câu tương tự. Liên tục cho đến tuần thứ hai thì phép lạ xảy ra.

Đó là khi tôi hỏi câu đó, Keri oà khóc. Cô ấy nói trong nước mắt, “Đừng hỏi em câu hỏi như thế nữa. Vấn đề không phải tại anh. Mà là lỗi ở em. Em cảm thấy khó sống cùng anh được nữa. Em không hiểu sao anh cứ muốn sống cùng em.”

Tôi nhẹ nhàng nâng cằm Keri lên cho đến cô ấy nhìn vào mắt tôi. “Là vì anh yêu em,” tôi đáp. “Hôm nay anh có thể làm gì để em cảm thấy vui hơn?”

“Đáng lý ra em là người nên hỏi anh câu đó.”

“Đúng là thế,” tôi đáp. “Nhưng không phải bây giờ. Lúc này đây, chính anh là người cần thay đổi. Em không biết là em quan trọng đối với anh đến mức nào đâu.”

Cô ấy úp mặt vào ngực tôi. “Em xin lỗi. Em đã quá ích kỷ.”

“Anh yêu em,” tôi thì thầm nói.

“Em yêu anh,” cô ấy đáp.

“Hôm nay anh có thể làm gì để em cảm thấy vui hơn?”

Cô ấy nhìn tôi dịu dàng. “Liệu chúng ta có thể dành thời gian ở bênh nhau không?”

Tôi mỉm cười. “Anh cũng thích thế.”

Tôi tiếp tục hỏi câu hỏi tương tự như thế hơn một tháng và rồi mọi thứ đổi thay. Những cuộc cãi vã biến mất. Đến lượt, Keri hỏi tôi, “Anh muốn em làm gì cho anh? Làm thế nào em có thể trở nên người vợ đảm đang hơn?”

Bức tường ngăn cắt chúng tôi sụp đổ. Chúng tôi bắt đầu trao đổi với nhau về chúng tôi muốn gì từ cuộc sống vợ chồng và chúng tôi có thể làm gì cho nhau để cả hai hạnh phúc hơn. Không. Chúng tôi không giải quyết tất cả vấn nạn của chúng tôi. Tôi không nói chúng tôi không còn tranh cãi nữa. Nhưng bản chất cuộc tranh cãi đã thay đổi. Dần dần, những trận cãi vã không chỉ trở nên ít đi mà chúng không còn có được lý do để hiện diện, để làm tổn thương người khác.

Keri và tôi đến nay đã hơn 30 năm chung sống. Tôi không chỉ yêu mà thương vợ mình. Tôi luôn muốn ở bên cạnh cô ấy. Tôi luôn khát khao ở bên cô ấy. Tôi cần cô ấy. Sự khác biệt nay trở thành sức mạnh cho cuộc hôn nhân của chúng tôi. Chúng tôi cùng học cách quan tâm lẫn nhau và, quan trọng hơn, chúng tôi có cùng niềm khát khao đó. Hôn nhân dù có vất vả nhưng nghĩa vụ làm cha mẹ và việc giữ hoà khí gia đình và việc viết sách và những thứ quan trọng và đáng giá khác trong đời sống cũng vất vả không kém.

Tình yêu đích thực không phải là khát khao có được ai đó cho bằng khát khao người đó được hạnh phúc

Lâu dần, tôi hiểu rằng trải nghiệm của chúng tôi là bằng chứng cho bài học về hôn nhân. Câu hỏi mà những ai lập gia đình nên hỏi người bạn đời mình là, “Hôm nay anh/em có thể làm gì để em/anh cảm thấy vui hơn?”. Đó là tình yêu. Các tiểu thuyết lãng mạn (tôi có viết vài cuốn) thường viết về sự khát khao và hạnh-phúc-mãi-mãi-về-sau nhưng hạnh-phúc-mãi-mãi-về-sau không đến từ sự khác khao – ít nhất không đến từ kiểu khát khao được các tiểu thuyết trữ tình mô tả.

Tình yêu đích thực không phải là khát khao có được ai đó cho bằng khát khao người đó được hạnh phúc – mà đôi khi, phải trả giá bằng sự hạnh phúc riêng mình. Tình yêu đích thực không phải là biến một người trở thành bản sao của mình. Mà chính là mở toang tấm lòng độ lượng và quan tâm để tích cực kiếm tìm vì hạnh phúc của người bạn đởi. Còn tất cả những thứ khác chẳng qua chỉ là trò tư lợi bản thân.

Tôi không có ý nói những gì xảy ra cho Keri và tôi sẽ hiệu quả với hết mọi người. Tôi cũng không có ý cho rằng tất cả mọi cuộc hôn nhân đều được hàn gắn. Nhưng đối với tôi, tôi chân thành biết ơn nguồn linh hứng đến với tôi trong ngày dài nhất đời mình khi đó. Tôi biết ơn gia đình vẫn nguyên vẹn và tôi vẫn có vợ tôi, người bạn thân thiết nhất đời tôi, bên cạnh tôi mỗi khi tôi thức dậy buổi sáng. Và tôi biết ơn, sau nhiều năm, đôi khi một trong hai chúng tôi vẫn quay sang hỏi, “Anh/em có thể làm gì để em/anh cảm thấy vui hơn trong ngày hôm nay?”. Ở bên kia câu hỏi là một điều gì đó đáng để chờ đợi.

Hoàng Nguyễn lược dịch